jeden jedyny
  • sześć pytań o zdrobnienia
    1.12.2008
    1.12.2008
    Imiona zdrabnia się rozmaicie, np. jedno imię może mieć kilka tak niepodobnych zdrobnień jak Dorek i Teoś (oba od Teodor). A co ze zdrobnieniami innych wyrazów? Czy jakieś zasady mówią, że np. zdrobnienie od jamnik to tylko i wyłącznie jamniczek, a nie żaden mniś, jamnio czy jamek? A może wyrazy mają po kilka, ale nie dowolnych, lecz „ściśle określonych” zdrobnień (od jamnikjamniczek i jamniś, od poradniaporadeńka i poradniusia) na tych kilku koniec?
    Ostatnio poproszono mnie o rozstrzygnięcie, jak brzmi zdrobnienie od podłoga. Nie potrafiłem sobie wyobrazić innej wersji niż podłóżka, ale też nie wiedziałem, czy to jest w ogóle do rozstrzygania, bo może każdy ma prawo zdrabniać po swojemu, byle odbiorca zrozumiał?
    Jest też problem, kiedy wybrać -ik, a kiedy -ek? Leksykonik czy leksykonek? – wydaje się, że oba są dobre, ale jednak mamy kotek (nie kocik) oraz akcik (nie aktek).
    Zdarzają się też zdrobnienia od nazw geograficznych: Warszawka i Krakówek to formy ze słownika ortograficznego, ale czy swego czasu były jedynymi do wyboru? Jaką postać miałyby Polska, Hiszpania, Zakopane, gdyby ktoś z jakichś względów potrzebował je zdrobnić? Czy takie zdrobnienia pisane małą literą mają inne znaczenie niż pisane dużą?
    Czy to wszystko są jeszcze „formy potencjalne”, czy już „neologizmy”?
  • ukośnik w zdaniu
    8.06.2015
    8.06.2015
    Szanowni Państwo,
    często pisząc tekst, nie jesteśmy w stanie określić, czy w danym momencie będziemy mieć do czynienia z liczbą pojedynczą czy mnogą. Czy poprawne jest zdanie „Dokumenty tworzone są w ramach podpisanej/nych umowy/ów”? Podobna sytuacja występuje z rzeczownikami różnego rodzaju. Czy poprawne jest zdanie „Asystent przygotowuje umowę/aneks, którą/ry wysyła do biura zarządu”? Proszę o wskazówki, jak należy postąpić w podobnych przypadkach.
    Serdecznie pozdrawiam
    Magda J.
  • Urodziłem się…
    29.01.2013
    29.01.2013
    Dzień dobry,
    zastanawiam się, jaka jest różnica w użyciu wyrażeń: „Urodziłem się…” a „Zostałem urodzony…”, czy jedno można zastąpić drugim? W końcu jedno i drugie wyrażenie ma charakter raczej bierny. Zwrócę jeszcze uwagę, że Anglicy w typowych sytuacjach powiedzą w tłumaczeniu na polski „Zostałem urodzony…”.
    Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam.
  • acerola
    4.04.2012
    4.04.2012
    Szanowni Państwo,
    jeden ze słowników (prawdopodobnie jedyny, który w ogóle podaje formę dopełniacza l. mn.) każe w rozmowie o pewnych egzotycznych owocach posługiwać się formą aceról. Co Państwo sądzą o postąpieniu w ten sposób ze słowem wyraźnie obcym, w Polsce używanym chyba dość krótko i niezbyt często?
  • akcent w rzeczownikowych derywatach prefiksalnych
    27.11.2009
    27.11.2009
    W nawiązaniu do odpowiedzi http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=10599, która… sprowokowała następne pytania, bo przecież inaczej jest z wyrazami nietakt, niemoc, niebyt. O ile na ostatnią sylabę zaakcentowałbym milidżul, o tyle decylitr, megawat, gigabajt – na przedostatnią. A jak akcentuje się kontrapunkt, ławostół, równonoc, pseudokod? Czy akcentowanie słowa wicemer na ostatnią sylabę to jedyny wariant, czy chociaż potocznie można na -ce-?
  • Anioł Stróż
    11.06.2014
    11.06.2014
    Szanowni Państwo,
    jak brzmi mianownik (forma niedeprecjatywna, forma deprecjatywna) i biernik liczby mnogiej połączeń Anioł Stróż i anioł stróż?
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • bibliografia załącznikowa
    17.03.2008
    17.03.2008
    Spotkałam się z wieloma formami zapisu opisu bibliograficznego, nie bardzo wiem, która jest poprawna:
    1. Lewis C. S., Opowieści z Narni, przeł. A. Polkowski, wyd. 1, t. 1 i 2, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1991. ISBN 83-211-1463-6.
    2. Lewis C. S.: Opowieści z Narni. T. 1 i 2. Instytut Wydawniczy Pax 1991. ISBN 83-211-1463-6.
    3. Lewis C. S. Opowieści z Narni. Wyd. 1. T. 1 i 2. Instytut Wydawniczy Pax. Warszawa. 1991. ISBN 83-211-1463-6.

    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
  • bivacco
    20.12.2007
    20.12.2007
    Witam serdecznie i przepraszam za brak polskich znakow. Glowie sie jak przetlumaczyc wloskie slowo bivacco, oznaczajace blaszany lub drewniany schron dla wedrowcow w Alpach. Nie zwyklo sie go okreslac polskim slowem biwak; mimo wszystko zastanawiam sie, czy takie wlasnie slowo nie byloby najlepsze. W polskich gorach brak podobnych struktur. Z tego co mi wiadomo, slowo to funkcjonuje wsrod polskich turystow odwiedzajacych Alpy i mogloby chyba nadac kolorytu opowiesci.
  • Bohater gry komputerowej
    21.03.2016
    21.03.2016
    Szanowni Państwo!
    W jednej z gier komputerowych pojawił się bohater, którego nazwano Aurelion Sol. Twórcy gry w swoich tekstach odmieniają tylko drugi człon, pisząc na przykład: Zaledwie tygodnie dzielą nas od debiutanckiego występu Aurelion Sola.
    Zastanawiam się, czy jest to jedyna i poprawna forma odmiany tego imienia, czy może istnieją jakieś alternatywy (np. Aureliona Sol).

    Pozdrawiam!
  • Bógwico
    19.12.2015
    19.12.2015
    Czy wyraz bógwico można odmieniać jak zaimek co?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego